نکات فنی مهم در ساخت محیط داخل گلخانه‏‎

نور‎ ‎
با توجه به نقش تعیین کننده نور در فتوسنتز گیاه و تأمین بخشی از دمای گلخانه ، تنظیم نور (شدت ، تابش و نوع ‏منبع روشنائی) درون گلخانه با درنظر گرفتن نوع محصول و اقلیم منطقه صورت گیرد . لازم به ذکر است که ‏شدت نوری لازم برای گیاهان گلخانه ای بین 10000 تا 70000 لوکس می باشد و استفاده از دستگاه نورسنج ، ‏لوکس متر در گلخانه ها با توجه به شرایط اقلیمی منطقه (ابرناکی) الزامی است‎
دما
با توجه به نقش تعیین کننده دما در فعالیت رویشی و زایشی گیاه و افزایش عملکرد محصول و کنترل آفات و ‏بیماریها ، استفاده از تجهیزات کنترل کننده دما با توجه به نوع محصول و اقلیم منطقه جهت تأمین دمای مناسب ‏الزامی است . دامنه دمای مناسب تعداد زیادی از محصولات گلخانه ای حداقل 15 درجه و حداکثر 35 درجه ‏سانتیگراد می باشد . لذا استفاده از تجهیزات جهت کنترل و تأمین دمای مناسب منجمله دماسنجهای ماکزیمم و مینمم ‏لازم است‎ .‎
رطوبت
رطوبت داخل گلخانه با توجه به نقش آن درافزایش کمیت و کیفیت محصول و کنترل آفات و بیماریها ، باید به نحو ‏مقتضی در حد بهینه کنترل گردد و بهترین میزان رطوبت نسبی در گلخانه ها حدود 75% می باشد ، رطوبت ‏نسبی کمتر از 60% توأم با دمای بیشتر از 25 درجه سانتی گراد ، منجر به ریزش غنچه ها و میوه ها می گردد . ‏اگر رطوبت نسبی بالاتر از 75% و دما کمتر از 25 درجه سانتیگراد باشد بیماریهای قارچی افزایش می یابد . ‏بنابراین استفاده از دستگاه رطوبت سنج الزامی است‎ .‎
دی اکسیدکربن
باتوجه به نقش دی اکسیدکربن درافزایش فرآیند فتوسنتز و نهایتاً افزایش عملکرد و با توجه به اینکه حداقل تبادلات ‏گازی بین محیط داخل گلخانه با فضای باز اطراف (به خصوص در فصول سردسال) صورت می گیرد تأمین دی ‏اکسیدکربن گلخانه از طرق مناسب (تهویه مناسب ، استفاده از مولدهای دی اکسیدکربن با اولویت استفاده از ‏سوخت گازی و ...) بسته به نوع محصول تولیدی ضروری میباشد‎.‎
معمولاً غلظت معمول دی اکسیدکربن موجود در محیط گلخانه‎ ppm ‎‏300‏‎ ‎میباشد . افزایش سطح دی اکسیدکربن ‏بسته به نوع محصول تا حد 1000 الی‏‎ ppm ‎‏1500‏‎ ‎باعث افزایش محصول می شود . لذا اندازه گیری منظم‎ ‎CO‏2‏‎ ‎در گلخانه‎ ppm ‎‏125‏‎ ‎ـ 25 می باشد که باعث توقف فعالیت گیاه می گردد‏‎.‎
موارد فنی تجهیزات و تأسیسات
ـ اجرای سیستم مناسب تهویه بر اساس اقلیم منطقه و نوع محصول
ـ اجرای سیستم سایه انداز با توجه به اقلیم منطقه و نوع محصول‎ ‎
ـ اجرای عملیات پیشگیری از گسترش آفات و بیماریها ، رعایت کلیه مفاد مقررات قرنطینه نباتی برای واحدهای ‏تولید محصولات گلخانه ای به ویژه پایه های وارداتی الزامی بوده ، ضمناً تعدادی از بندهای این مقررات بشرح ‏ذیل می باشد‎ :‎
‎* ‎تعبیه اتاقک انتظار در محل ورودی گلخانه ها به همراه نصب فن دمنده قوی به منظور جلوگیری از ورود ‏حشرات به داخل محوطه گلخانه و تعبیه حوضچه ضدعفونی‎ ‎
‎* ‎نصب توری های ضدحشره در دریچه ها
‎* ‎نصب کارت های جذب حشرات
‎* ‎نصب فیلترهای شنی در سر راه پمپاژ آب
‎* ‎رعایت نور مناسب و‎ ...‎
ـ استفاده از بسترهای مناسب با توجه به نوع محصول و نوع کشت(سیستم خاکی یا هیدروپونیک)‏
ـ استفاده از بسترهای مناسب و تعبیه زهکش مناسب بسته به نوع سیستم کاشت (خاکی ، هیدروپونیک)‏
ـ رعایت شیب مناسب بستر کشت(شیب طولی و شیب عرضی)‏
ـ ضدعفونی اولیه بستر کشت با مواد مناسب و روش های مناسب بر اساس استانداردهای موجود
ـ تسطیح مناسب بستر
ـ اجرای سیستم های نوین آبیاری مناسب با نوع محصول و نوع کشت (سیستم خاکی یا هیدروپونیک)‏
ـ تعبیه سیستم های گرمایشی مناسب با توجه به اقلیم منطقه و نوع محصول و سطح گلخانه
ـ تعبیه سیستم های سرمایشی مناسب با توجه به اقلیم منطقه و نوع محصول و سطح گلخانه‏
ـ احداث و ایجاد گلخانه جهت ایجاد نهالستان گیاهان داروئی همانند گلخانه های گل های زینتی ، سبزی و صیفی ‏بوده و رعایت موارد فنی ذیل الزامی است‎ :‎
‎* ‎ایجاد خزانه های تولید برای پایه مادری و استفاده از بذور اصلاح شده
‎* ‎استفاده از هورمون های ریشه زایی
‎* ‎استفاده از گلدان های پلاستیکی جهت انتقال قلمه های ریشه دار گل محمدی
‎* ‎استفاده از جعبه ، شاسی و ... جهت انتقال نشاءهای گیاهان داروئی
ـ در خصوص اجرای طرح ها به ویژه طرح های تولید محصولات ارگانیک رعایت موارد فنی الزامی است و بهره ‏برداران به گونه ای راهنمایی و هدایت شوند که از موارد ارگانیک و روش های بیولوژیک استفاده نمایند‎ . ‎
ـ مجریان استفاده از مواد بیولوژیک و کشت ارگانیک در رابطه با اعطای تسهیلات و خدمات دولتی در اولویت قرار ‏دارند‎. ‎
ـ دفع علفهای هرز در داخل و حریم بیرونی گلخانه ها تا شعاع مناسب
ـ حذف درختان خشک و آفت زده در شعاع مناسب اطراف گلخانه

---